اجزای سرمایه در گردش در تحلیل بنیادی

سرمایه در گردش (Working Capital) چیست و چرا اهمیت دارد؟

سرمایه در گردش، یکی از مهم‌ترین شاخص‌های ارزیابی سلامت مالی شرکت‌هاست که نشان‌دهنده‌ی توان شرکت برای تأمین هزینه‌های جاری و انجام تعهدات کوتاه‌مدت است. سرمایه در گردش از تفاضل دارایی‌های جاری با بدهی‌های جاری به دست می‌آید:

بدهی‌های جاری - دارایی‌های جاری  = سرمایه در گردش

این نسبت نشان می‌دهد که آیا یک شرکت می‌تواند بدهی‌های کوتاه‌مدت خود را با دارایی‌های جاری پوشش دهد یا نه. هرچقدر مقدار سرمایه در گردش بیشتر باشد، شرکت از نظر مالی در وضعیت بهتری قرار دارد.

اجزای سرمایه در گردش

سرمایه در گردش از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

۱. دارایی‌های جاری:

• وجه نقد و معادل‌های نقد
• حساب‌های دریافتنی (مطالبات از مشتریان)
• موجودی کالا
• پیش‌پرداخت‌ها

۲. بدهی‌های جاری:

• حساب‌های پرداختنی (بدهی به تأمین‌کنندگان)
• وام‌های کوتاه‌مدت
• مالیات پرداختنی
• سایر بدهی‌های جاری

انواع سرمایه در گردش

سرمایه در گردش به چند دسته تقسیم می‌شود که در ادامه بررسی می‌کنیم:

۱. سرمایه در گردش دائمی (Permanent Working Capital)

این نوع سرمایه، حداقل سطح سرمایه‌ای است که شرکت همواره برای ادامه فعالیت‌های روزمره نیاز دارد. این سطح از سرمایه در گردش همیشه مورد نیاز است و حتی در مواقع رکود اقتصادی نیز کاهش نمی‌یابد.

۲. سرمایه در گردش متغیر (Variable Working Capital)

میزان سرمایه‌ای است که بسته به نوسانات فصلی یا تغییرات فعالیت شرکت تغییر می‌کند. این سرمایه در زمان‌هایی مثل افزایش فروش یا گسترش فعالیت‌ها رشد می‌کند.

۳. سرمایه در گردش ناخالص (Gross Working Capital)

به کل دارایی‌های جاری شرکت گفته می‌شود، بدون در نظر گرفتن بدهی‌های جاری.

۴. سرمایه در گردش خالص (Net Working Capital)

تفاضل دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری شرکت است که نشان می‌دهد چه مقدار از دارایی‌های جاری پس از پرداخت بدهی‌ها باقی می‌ماند.

نحوه محاسبه سرمایه در گردش

فرمول اصلی:

بدهی‌های جاری - دارایی‌های جاری  = سرمایه در گردش

به عنوان مثال، اگر یک شرکت دارای ۸۰۰ میلیون تومان دارایی جاری و ۵۰۰ میلیون تومان بدهی جاری باشد، سرمایه در گردش آن برابر با ۳۰۰ میلیون تومان است. این عدد نشان می‌دهد که شرکت به‌خوبی می‌تواند بدهی‌های کوتاه‌مدت خود را پوشش دهد

محاسبه این شاخص با اعداد دقیق مندرج در صورت‌های مالی شرکت امکان‌پذیر است و در سایت فیبو در بخش   رتبه بندی قابل مشاهده است

.

اهمیت سرمایه در گردش

سرمایه در گردش بالا معمولاً نشانه‌ی سلامت مالی شرکت است. برخی دلایل اهمیت آن عبارت‌اند از:

• پرداخت به‌موقع بدهی‌ها: شرکت‌هایی که سرمایه در گردش کافی دارند، می‌توانند بدهی‌های خود را به‌موقع پرداخت کنند و از جریمه یا کاهش اعتبار جلوگیری نمایند.
• تداوم فعالیت عملیاتی: سرمایه در گردش مناسب باعث می‌شود عملیات روزانه شرکت بدون وقفه انجام شود.
• جذب سرمایه‌گذار: سرمایه‌گذاران معمولاً به شرکت‌هایی تمایل دارند که از نظر نقدینگی و سرمایه در گردش، وضعیت مطلوبی دارند.

ارتباط سرمایه در گردش با نقدینگی

سرمایه در گردش مستقیماً با نقدینگی شرکت در ارتباط است. هرچه سرمایه در گردش بالاتر باشد، شرکت توان بهتری برای تأمین نقدینگی دارد. کاهش سرمایه در گردش ممکن است منجر به کمبود وجه نقد و در نتیجه، اختلال در پرداخت‌ها و فعالیت‌ها شود.

لینک مطالعه منبع خارجی:

برای مطالعه بیشتر درباره مفهوم Working Capital به زبان انگلیسی می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید:

🔗 https://www.investopedia.com/terms/w/workingcapital.asp

جمع‌بندی

سرمایه در گردش یکی از کلیدی‌ترین شاخص‌های مالی برای تحلیل توانایی شرکت در مدیریت نقدینگی و عملیات روزانه است. این نسبت در تصمیم‌گیری‌های مالی، ارزیابی ریسک، تعیین سلامت مالی و همچنین انتخاب سهام مناسب برای سرمایه‌گذاری نقش مؤثری دارد. بررسی دقیق اجزای سرمایه در گردش، انواع آن و ارتباطش با نقدینگی می‌تواند در تحلیل بنیادی سهام بسیار مفید باشد.

برای مطالعه بیشتر ببینید:

📌 نسبت‌های نقدینگی چیست و چه کاربردی دارند؟
📌 تحلیل بنیادی سهام چیست؟ مفاهیم و روش‌ها